Thông điệp từ ngàn xưa

Hãy nhìn vào bên trong, bạn lớn hơn con người bạn đã trở thành

Càng nhìn ra bên ngoài thì tôi thấy tham lam, sân hận và u mê càng nổi lên mạnh hơn.

Càng nhìn vào bên trong tâm mình thì tôi thấy tham lam, sân hận và u mê càng tan biến đi như màn đêm tan biến trong ánh sáng mặt trời.

Nhìn một hình ảnh đẹp có thể nảy sinh ra ham muốn chiếm giữ. Nhưng khi quan sát chính cái ham muốn đó thì nó lại biến mất. Kì lạ thay!

Thậm chí cảm giác buồn chán hay đau đớn, khi ta quan sát thì chúng cũng biến mất.

Một việc nào đó xảy ra làm người ta khó chịu, buồn chán, cô đơn, giận dữ, thất vọng….Càng nghĩ về việc đó thì những cảm xúc này càng mạnh hơn. Ngược lại khi người ta chú tâm sang một đối tượng khác ví dụ như một bản nhạc hay, một món ăn ngon, một cảnh đẹp, một công việc mới, một chiếc xe mới, một ngôi nhà mới, một mới quan hệ mới….thì những khổ não đó liền biến mất.

Khi tâm không còn chú ý đến những đối tượng mà ta cho là nguyên nhân gây ra sự buồn chán, cô đơn, giận dữ, ví dụ như những hành động, lời nói, việc làm, cảnh không vừa ý …thì những cảm xúc đó sẽ biến mất.

Nhân không còn thì quả cũng mất.

Tuy nhiên đó chỉ là giải pháp tạm thời, giống như những viên thuốc giảm đau. Bởi chính những cái mà ta cho là hay là đẹp đó thì cũng nhanh chóng trở thành nhàm chán. Hơn thế,  những đối tượng mới này lại tạo ra những vấn đề mới. 

Người xưa có một cách khác để giải quyết những vấn đề của tâm. Cũng là hướng sự chú ý của tâm đến một đối tượng khác, nhưng không phải là bất kỳ một đối tượng bên ngoài nào mà là chú ý đến chính những gì đang diễn ra trong tâm.

Khó chịu, buồn chán, cô đơn, giận dữ…có thể được xem là do tâm chú ý vào những đối tượng nào đó. Khi tâm không còn chú ý đến những đối tượng đó thế thì cái nguyên nhân đã dứt và do đó kết quả cũng dứt theo.

Có câu ‘Phật tại tâm’. Đó có thể được xem như một chỉ dẫn hướng sự chú ý vào tâm mình thay cho việc cầu tìm một vị Phật ở đâu xa.

Sách Bồ-Đề Đạt-Ma Quán Tâm Pháp  viết : ‘Tâm tức là Phật, Phật tức là tâm; ngoài tâm không Phật, ngoài Phật không tâm.’  

‘Nếu biết tự tâm là Phật chớ nên tìm cầu Phật ngoài tâm.’

Quan sát tâm mình là con đường thoát khỏi tham lam, sân hận và u mê, thoát khỏi đau khổ.

Quan sát chứ không phải kìm nén, không phải kiểm soát, không phải tiêu diệt, không phải chạy trốn, càng không phải chạy theo những gì diễn ra trong tâm mình!

Jeffrey Schwartz, tiến sĩ y khoa tại trường y thuộc đại học California, Mĩ, (UCLA) đã dựa trên những kiến thức Phật giáo này để xây dựng cách chữa trị bệnh rối loạn ám ảnh cưỡng chế cũng như những lo lắng thái quá hàng ngày.

Một số nhà khoa học trong ngành khoa học thần kinh, như tiến sĩ Rick Hanson, tác giả cuốn sách Não Phật (Buddha's Brain: The Practical Neuroscience of Happiness, Love, and Wisdom New Harbinger Publications, 2009), thậm chí còn đi xa hơn khi gợi ý rằng

bằng những bài tập cho tâm, như các thiền sư quan sát tâm mình chẳng hạn, người ta có thể biến đổi bộ não mình thành giống như não Phật.

Và một câu chuyện vui:

Một ngày kia, đám yêu tinh họp nhau lại để tìm cách phá hoại cuộc sống của loài người. Yêu tinh đầu đàn lên tiếng: “Với loài người, hạnh phúc là thứ quí giá nhất. Vậy chúng ta hãy đánh cắp thứ quí giá nhất của họ và giấu ở nơi mà họ không thể tìm thấy được. Các ngươi thấy sao?”.

Một yêu tinh lên tiếng: “Hãy đem hạnh phúc giấu trên đỉnh núi cao nhất trên trái đất này, chắc con người sẽ không thể tìm ra”.

Yêu tinh đầu đàn lắc đầu: “Rồi một ngày họ cũng sẽ tìm cách chinh phục đỉnh núi cao nhất ấy”.

“Vậy hãy giấu hạnh phúc dưới đáy đại dương sâu thẳm...” - một yêu tinh khác nói.

“Rồi một ngày họ cũng thám hiểm đến đáy đại dương sâu thẳm nhờ những phương tiện hiện đại”, yêu tinh đầu đàn lại lắc đầu.

“Mang giấu ở một hành tinh khác vậy”, một tiểu yêu tinh đề nghị.

“Con người đang tìm cách khám phá vũ trụ và các hành tinh khác”, yêu tinh đầu đàn ngao ngán.

“Có một sự thật: con người hay tìm kiếm hạnh phúc khắp mọi nơi; nhìn thấy hạnh phúc nơi người khác nhưng thường không nhìn thấy hạnh phúc chính ở bản thân mình. Vậy ta hãy giấu hạnh phúc trong mỗi con người, chắc chắn họ sẽ không thể nào tìm thấy được...”, một yêu tinh chậm rãi nói.

Cả đám yêu tinh reo lên sung sướng và quyết định làm theo lời đề nghị trên.

 

 Lê Đức Tân

Posted in: Chuyện lớn,Lê Đức Tân,Tâm & thân